Hipoglikemia jest to inaczej niedocukrzenie. Zmniejszone jest wtedy stężenie glukozy we krwi, poniżej wartości prawidłowej. Przy leczeniu insuliną i preparatami z grupy sulfonylomocznika może wystąpić niedocukrzenie. Hipoglikemia zdarza się szczególnie często u chorych prowadzących niesystematyczny tryb życia. Reaktywna hipoglikemia może niekiedy wyprzedzać wystąpienie cukrzycy typu 2 i jest skutkiem nieprawidłowego (opóźnionego) wydzielania insuliny. Objawy kliniczne, zależne od stopnia niedocukrzenia krwi, występują jednak dopiero, gdy poziom glukozy we krwi obniży się poniżej 45 mg (2,5 mmol/l) i nasilają się w razie jego dalszego spadku. Zależą głównie od wtórnego (reaktywnego) wydzielania -> katacholamin (adrenaliny) oraz zmniejszania dopływu z krwią glukozy do mózgu (neuroglikopenii).
Objawy hipoglikemii :
- Objawy katecholaminowe:
- Stan pobudzenia
- Bladość
- Zlewny poty
- Drżenie rąk
- Przyśpieszenie czynności serca
- Umiarkowany wzrost ciśnienia tętniczego
Najczęściej pojawiają się, gdy stężenie glukozy spada poniżej 70 mg/dl.
- Objawy neuroglikopenii:
- Objawy psychiczne ( niepokój, zaburzenia myślenia, zmiana osobowości, niepamięć, zachowania maniakalne, zespół majaczeniowy)
- Objawy neurologiczne ( zaburzenia mowy, widzenia, drgawki, porażenia, utrata przytomności).
Najczęściej pojawiają się, gdy stężenie glukozy spada poniżej 50 mg/dl.
WAŻNE! POWYŻSZE OBJAWY NIE MUSZĄ WYSTĘPOWAĆ JEDNOCZEŚNIE!
Ciężkie stany hipoglikemii mogą doprowadzić do wstrząsu i zgonu. Niedocukrzenie krwi może mieć wiele przyczyn. Mogą wystąpić po dłuższym głodzeniu się i wtedy pojawia się hipoglikemia głodowa lub jakiś czas po zjedzeniu wtedy mamy do czynienia z hipoglikemią reaktywną.
W razie hipoglikemii należy przyjąć 10-20 g węglowodanów, które szybko wchłaniają się z przewodu pokarmowego:
- 200 ml soku owocowego
- 200 ml coca coli
- 3 kostki cukru
- Żel glukozowy
- Usiąść lub położyć się
- Wstać dopiero wtedy, gdy wróci dobre samopoczucie, a poziom cukru we krwi będzie zdecydowanie powyżej 60miligramówna decylitr (3,3milimole na 1 litr).
W ten sposób zapobiegniemy ciężkiemu niedocukrzeniu krwi i niebezpieczeństwu wstrząsu, łącznie z utratą przytomności.
Częste hipoglikemie, spowodowane za dużą dawką insuliny, mogą być przyczyną nadmiernego przyjmowania węglowodanów i przyrostu masy ciała.
W jaki sposób dochodzi do niedocukrzenia krwi?
- Ilość węglowodanów w posiłku została zawyżona,
- Posiłek został niezjedzony bądź z opóźnieniem zjedzony,
- Dłuższy spacer,
- Jazda rowerem bądź inna aktywność o podwyższonym wydatku energii, po której nie dostarczymy odpowiedniej ilości węglowodanów lub nie zaaplikujemy odpowiedniej ilości insuliny,
- W wyniku spadku wagi ciała insulina działa skuteczniej, całkowite zapotrzebowanie na nią zmniejsza się,
- Spożyto większą ilość alkoholu i nie uzupełniono jednocześnie węglowodanów. Alkohol hamuje wytwarzanie cukru w wątrobie.
Leczenie i dieta przy hipoglikemii.
Niestety nie ma leczenia farmakologicznego. Hipoglikemia nie jest traktowana jako choroba lecz jako stan, do którego doprowadza człowiek mający złe nawyki żywieniowe, dlatego jedynym leczeniem jest modyfikacja nawyków żywieniowych- komponowanie odpowiednich posiłków ich regularne spożywanie.
Aby zapobiegać niedocukrzeniu należy:
- Jeść śniadanie, jest to najważniejszy posiłek w ciągu dnia,
- Zaleca się spożywanie 5 posiłków dziennie w równych odstępach czasu,
- Ograniczyć cukry, poprzez odstawienie słodyczy, słodkich ciast, słodkich napoi,
- Pamiętaj by w swojej diecie spożywać błonnik i tłuszcz,
- W posiłkach powinny znajdować się produkty będące źródłem białka, np. chude mięso i wędliny, ryby, jogurty naturalne, kefir naturalny, skyr, mozzarella light, tofu,
- Unikaj żywności przetworzonej,
- Jedz owoce i warzywa,
- Pij 2 litry wody dziennie,
- Unikaj smażonych potraw,
- Unikaj produktów o wysokim indeksie glikemicznym,
- Wybieraj posiłki bogate w kwasy tłuszczowe omega (ryby, pestki, nasiona, oleje roślinne, awokado).
Dietoterapia powinna balansować na niskim indeksie i ładunku glikemicznym. Dieta o niskim indeksie glikemicznym i ładunku korzystnie wpływa na stężenie glukozy i insuliny po posiłku. Szybkość wchłaniania węglowodanów po posiłku ma znaczący wpływ ma odpowiedź hormonalną i metaboliczną po spożyciu posiłku.
Indeks glikemiczny tabela produktów spożywczych
Nie stosowanie zaleceń może doprowadzić do cukrzycy typu 2.
Przykładowy jadłospis dla osoby z hipoglikemią:
Śniadanie :
Omlet z cukinią, kawa z chudym mlekiem bez cukru.
2 śniadanie :
Szejk truskawkowy
Obiad :
Risotto z warzywami,
Podwieczorek:
Serek wiejski z mango i marakują
Kolacja:
Kanapki z pastą z tuńczyka.